جشنها و آیین های ایرانی (سال نو گرامی باد)

ســــــــالنامه زرتشتی

ماه ها در گاهنامه اوستایی( در اوستا نام 7 ماه باقی مانده است ).
1) فروردین: ماه فره وشی ها وروان های پاسدارو پیشرفت دهنده.
2) اردی بهشت: ماه راستی ها ودادگری ها
3) خرداد: ماه خودشناسی و رسایی ها
4) تیر: ماه برکت وفراوانی
5) امرداد: ماه بی مرگی وجاودانی ها
6) شهریور: ماه نیروی سازنده وبرگزیده ها
7) مهر: ماه دوستی وپیمان
8) آبان: ماه آب ها
9) آذر: ماه آتش وفروغ پاکی
10) دی: ماه دهش ، دادار
11) بهمن:ماه خرد ،منش نیک
12) اسفند: ماه مهروآرامش افزاینده

گفتیم هر یک از ماه ها بی کم وبیش دارای 30 روز بوده اند که هر روز نام ویژه داشته

نـــــــــــــام روز پهلوی نام اوستایی آوا نوشت معنای روزها:

هرمزد اهورمزد ahuramazada خدای جان و خرد
بهمن و هومنه vohomana منش (اندیشه) نیک
اردی بهشت اشه وهیشته asha vahishta راه راستی دادگری
شهریور خشثروئیریه khashasra vairiya توان برگزیده و سازنده
اسفندارمذ سپنت آرمئیتی sepanta armaiti مهر وآرایش افزاینده
خرداد هئوروتات haurotata رسایی وخود شناسی
امرداد امرتات ameratat بی مرگی وجاودانی
دی به آذر دئوش daush آفریدگار
آذر آتر atar آتش وفروغ
آبان اپم apam آب ها
خیر(خور-خورشید) هورخش haurakhashasa خورشید
ماه ماونگه mavangha ماه
تیر تیشتریه tishtariya ستاره باران
گوش گئوش geush گیتی
دی به مهر
مهر میثر misra پیمان ودوستی
سروش سرئوش seraosha کارکرد به ندای وجدان وپیام آوردین
رشن رشنو rashnu دادگری
فروردین فره وشی farahvashi روان پاسدار ، پیشرفت
ورهرام ورثرغن veresraghna پیروزی
رام رامن raman صلح وآشتی
باد وات vata باد ، هوا
دی به دین
دین دئنا daena دین
ارد(ارت) اشی ونگهوهی ashivangvuhi برکت وداده اهورایی
اشتاد(ارشتاد) ارشتات arshtat کار ،داد ، راستی
آسمان اسمن asman آسمان
زامیاد(زامیات) زم zam زمین
مانتره سپنت منثر سپنت mansra sepanta سخن اندیشه زا ، نماز، گفتارنیک
انارام(انغران) انغرنه رئوچاو anghara raochav روشنایی بی پایان

می بینید که روز 1 و 8 و 15 و23 به نام اهورا مزدا نامگذاری شده است که شاید نزدیک ترین شکل به هفته دین های سامی باشد.

گفتیم هر سال به 12 ماه و هر ماه 30 روز که 360 روز می شود و سال خورشیدی 365 روز است که نام 5 روز بیرون سال اوستایی را پنجه دزدیده شده می نامند.

اما نام این پنج روز که در گاهنامه اوستایی بیرون از ماه ها آمده است این چنین است :
نام روز به پهلوی نام به اوستایی آوانوشت اوستایی برگرفته از
1) اهونودگاه اهون ویتی ahuna vaiti نخستین بخش گاثا اشو زرتشت
2) اشتودگاه اوشت ویتی ushto vaiti دومین بخش گاثا اشو زرتشت
3) سپنتمدگاه سپنتا مینو sepanta maino سومین بخش گاثا اشوزرتشت
4) وهوخشثرگاه وهوخشثر vohukhshasra چهارمین بخش گاثا اشو زرتشت
5) وهشتواشت وهیشتوای vohishtoishti پنجمین بخش گاثا اشو زرتشت

نام روز بهیزک (کبیسه) گفتیم اورداد avardato به معنای روز افزوده خداداد است .
در گاهنامه خورشیدی کنونی 5 روز آخر سال به افزوده روز 30 اسفند به ابتدا سال آمده که روز 31 فروردین روزاول ماه اردی بهشت می شود وتا آخر که روز 25 شهریور روز اول مهر زرتشتی است . برای این اختلاف است که روز تیر از ماه تیر که در گاهنامه زرتشتی روز 13از ماه تیر است در گاهنامه خورشیدی روز دهم می شود وهمچنین روز مهر از ماه مهر و بهمن که روز شانزدهم است روز 10 مهر و بهمن خورشیدی می شود . باری به هر جهت این گونه است گاهنامه زرتشتی

مبنای محاسبه روز نوروز

محاسبه سال خورشیدی تا پیش از پیدایش تاریخ جلالی در سال ۴۶۷ یا ۴۷۱ به این شیوه عمل میشد که سال را به دوازده ماه سی روزه تقسیم می‏کردند که جمعا ۳۶۰ روز می‏شد. پنج روز باقی مانده را در پایان آبان‌ماه یا اسفندماه بر آن می‏افزودند که به ۳۶۵ روز می‏رسید. با این وجود پنج ساعت و ۴۸دقیقه و ۴۵/۵۱ ثانیه باقی می‏ماند. این زمان که در هر چهار سال، معادل یک روز می‏باشد و از آنجا که در محاسبه نمی‏آمد، روز اول فروردین در سال تغییر می‏کرد. این ماه‌های خورشیدی نیز در آن زمان، مانند ماه‌های قمری در فصول سال متغیر بود یعنی نوروز در آغاز فروردین واقعی، یعنی نقطه آغاز اعتدال ربیعی قرار نداشت.

زمانی که یزدگرد سوم، آخرین شاه ساسانی در سال ۶۳۲ میلادی به تخت نشست، روز نخست سال، یعنی اول فروردین در آن تاریخ، مطابق بود با شانزدهم حزیران (ژوئن)؛ مطابق با ۲۷ خرداد. پس از آن با محاسبه بالا، روز نوروز یا اول فروردین، هر چهار سال، یک روز به عقب می‏آمد.

در سال۴۶۷ .ق، روز نوروز مطابق دوازدهم حوت یا اسفند بود. در این سال، ملکشاه سلجوقی، دستور داد تا منجمان، محاسبه دقیقی از سال خورشیدی انجام دهند و روز اول فروردین را معین کنند. بر اساس محاسبه خواجه عبدالرحمان خازنی، اخترشناس مرو، عوض آن که بر اساس محاسبه قبلی، روز واقعی دوازدهم اسفند اول فروردین دانسته شد، اول فروردین را هجده روز جلوتر برده و در ابتدای اعتدال بهاری، یعنی فروردین واقعی قرار گرفت. در محاسبه جدید، هر سال را در چهار نوبت، ۳۶۵ روز محاسبه کرده (دوازده سی روز به ضمیمه پنج روز که در آخر ماه آبان یا اسفند افزوده می‏شد) و سال پنجم را ۳۶۶ روز محاسبه کردند. البته پس از هر هشت دوره چهارساله، سال پنجم را ۳۶۶ قرار می‏دادند. در این محاسبه آن پنج ساعت و اندی نیز در محاسبه می‏آمد. بدین ترتیب، روز نوروز به عنوان نخستین روز فروردین ماه، از آن سال ثابت ماند.

بنابراین، نخستین سالی که روز اول فروردین آن دقیقا مطابق آغاز زمان اعتدال بهاری بود، سال ۴۶۷ یا ۴۷۱ بوده است.

سال قمری، به عنوان سالشمار پذیرفته شده در آیین‌های دینی در دین اسلام پذیرفته شده و در میان مردم و کتاب‌های تاریخی مرسوم بوده است. در کنار آن، سال خورشیدی به دلیل ثبات آن در تعیین فصول، همیشه به عنوان سال مورد استفاده در کشاورزی و خراج و جز آن، اهمیت خود را حفظ کرده و در تقویم‌ها محاسبه و یاد می‏شده است. تطبیق این دو روز شمار با یکدیگر در فرهنگ‌های مختلف همیشه مورد بحث واقع شده و راه حلهای مختلفی برای آن عرضه شده است. سیری از این تطبیق‌ها در میان تاریخ قمری و خورشیدی را تقی‏زاده مورد بحث قرار داده است. (مقالات تقی زاده، ج ۱۰، گاه شماری در ایران قدیم، فصل پنجم، ص ۱۵۳به بعد).

در سال ۱۳۰۴ خورشیدی (۱۳۴۳ قمری، مطابق ۱۹۲۵ میلادی) در ایران، تقویم خورشیدی به عنوان تقویم رسمی پذیرفته شد. محاسبه پیشین که دقیق بود، مراعات شد و تنها بجای افزودن پنج روز به سال، شش ماه نخست سال را سی و یک روز، و پنج ماه دوم را سی روز و اسفند را بیست و نه روز قرار دادند که هر چهار یا پنج سال، سی روز محاسبه می‏شود. سالی که اسفند آن سی روز بود، کبیسه نامیدند (در یک دورهٔ ۳۳ ساله، ۸ سال کبیسه وجود دارد، یعنی در هر دوره، یکبار بجای هر چهار سال، بعد از پنج سال کبیسه می‌شود.

نوروز در دوران هخامنشي و ساساني

در دربار پادشاهان هخامنشي و ساساني مراسم خاصي برگذار ميگرديد . نمايندگان 23 کشور «مستعمرات ايران و کشورهائيکه با ايران رابطه داشتند» بحضور شاه ميرسيدند و هداياي دول متبوع خود را تقديم ميکردند . اين هدايا بخش بزرگي از بودجه ساليانه کشور را تامين مي نمود . کسروی در کتاب المحاسن و الاضداد در مورد تقديم هدايا و نوع آن مينويسد : از هند : فيل ، شمشير ، مشک و وسائل کشاورزی . از تبت و چين : مشک وعنبر ، ابريشم و رنگ . از سواحل رود سند : طاوس و طوطي . از دربار روم : فرش و پارچه های الوان ، جواهرات و مايحتاج سوارکاران ايراني . از کشورهای همجوار و مصر : اسبهای زيبا و تيزرو ، گوسفند ، شتر ، آهو ، خروحشي و زرافه و ساير هدايای نقدی . تقديم و نوع اين هدايا در نقوش تخت جمشيد بخوبي نشان داده شده است

جشن در جشن نوروز

:: جشن نوروز:
هرمزد روز از فروردین ماه برابر با یکم فروردین در گاهشماری ایرانی

سر سال نو هرمز فرودین
بر آسوده از رنج تن ، دل زکین
به جمشید بر گوهر افشاندند
مر آن روز را روز نو خواندند

از گذشته هاى دور آريايى هاى ساكن در فلات ايران روز اول سال و آغاز بهار را به برگزارى مراسم ويژه و توام با سرور و شادمانى اختصاص مى دادند. برخى پژوهشگران، ريشه تاريخى اين جشن را به «جمشيد پيشدادى» نسبت مى دهند و نوروز را «نوروز جمشيدى» مى خوانند.


:: جشن نوروز بزرگ:
خرداد روز از فروردین ماه برابر با ششم فروردین در گاهشماری ایرانی. روز ششم فروردین ماه که خورداد (خرداد) روز نام دارد، زادروز پیامبر اهورایی ایران زمین اشو زرتشت میباشد و همین روز برابر است با به پیامبری برگزیده شدن وی در سن سی سالگی.

از این روز به نام «هودرو»(hadru) یا «هفدورو»(hafdoru) یعنی روزی که هفتاد و دو رویداد سرنوشت ساز در زندگی و تاریخ ایرانیان روی داده است نیز نام برده میشود. همچنین از این به نام «نوروز بزرگ» نیز یاد میشود که به روایتی روزی است که جمشید خط را اختراع کرد و بر تخت نشست و به مردم گفت : «اهورامزدا شما را بیامرزید باید که به آب خود را بشویید و به سپاس ایزدی بپردازید و هر سال در این روز بهمین دستور کار کنید».


:: زیــــارت پیر هریــشـت:
زرتشتيان ايران از سراسر جهان، هر سال از روز امرداد تا روز خور از ماه فروردين (7 تا 11 فروردين) براي برگزاری آيينهای دينی و سنتی در زيارتگاه «پيرهريشت» گردهم ميآيند. اين زيارتگاه در 15 كيلومتری اردكان يزد، بر دامنه كوههايی پست واقع شده است.

آورده اند كه اين مكان مقدس «گوهربانو»، از ندیمگان دختر يزدگرد سوم شهريار را در خود گرفته است. گوهربانو در پی تعقیب تازیان پس از حمله به ایران از کاروان همراهان جدا شده و پس از سرگردانی در این محل به نیایش خدا میپردازد و ناگهان ناپديد میشود و سالها پس از ناپدید شدن بر كودكی گمشده نمايان ميشود و به او می‌گويد از پدرش بخواهد كه بنای پير هريشت را بسازد. در پایین این کوه آهکی سیاه رنگ ، ساختمانهایی به وسیله خیراندیشان ساخته شده است که خیله نام دارد و نیایش کنندگان که از راه دور و نزدیک به این مکان می آیند برای چند روزی در این خیله ها به سر میبرند.

بنابر تقويم قديم زرتشتيان در طول ماه آبان هر به دينی ميتوانست به اين جشن‌گاه رفته و آيين ويژه زيارت را به جا آورد. زيارت اين پيرها كهنترين شكل زيارت در ايران است.


:: جشن آبان روز:
دهــم فـرورديـن ، آبان ‌روز از فروردین ماه ، نخستين آبان‌ روز سال است. و به روايت «برهان قاطع» جشنی به همين نام در این روز انجام می شده. از جمله مراسم این جشن آب ‌پاشی به یکدیگر بوده و نوعی انتظار برای بارش باران است.


:: جشن سیزده بدر:
روز سیزدهم هر ماه خورشیدی در گاه شماری ایرانی تیر روز (در زبان اوستایی و پهلوی تشتر یا تیشتر) نام دارد که از آن ایزد تیشتر، ایزد پدید آورنده ی باران میباشد. فرودین ماه نیز که هنگام جشن و سرور و شادمانی و زمان فرود آمدن فروهرها است و تیر روز از این ماه نخستین تیر روز از سال می باشد در میان ایرانیان باستان بسیار گرامی بوده و پس از دوازده روز جشن که یاد آور دوازده ماه سال است ، روز سیزدهم را پایان رسمی دوره ی نوروز می دانستند و با رفتن به کنار جویبارها و باغ و صحرا و شادی کردن در واقع جشن نوروز را با شادی به پایان می رساندند و به قول امروزی ها حسن ختامی بود بر بزرگترین جشن سال.

امسال سال 7032 آريايی ميترايی است

امسال سال 7032 آريايی ميترايی است و قدمت نوروز که همپای اين تمدن پيش آمده است. می خواهم در اين نوشته برايتان از هفت سين و خاستگاه و فلسفه آن بنويسم. اين که هفت سين ريشه در کدام ادوار تاريخی ما دارد و اصولا" چگونه هفت سين نام گرفته است؟

چرا هفت سين؟ ¤¤

در روزگار ساسانيان قابهای منقوش ، زيبا و گرانبهايی از جنس کائولين به ايران آورده می شد که بعدها به نام کشوری که از آن می آمد چينی ناميده شد و در تغيير گويش به صورت "سينی" و نيز در حالت معرب به صورت "صينی" رواج پيدا کرد. چينی يا سينی يعنی منسوب به چين يا سين و نام سين يا چين که در واقع نام سلسه پادشاهی چين است. در ايران برای تمايز بين ظرفهای مختلفی که از چين آورده می شد آن که از جنس فلز بود را سين يا سينی و آن که از جنس کائولين بود را چينی می ناميدند. برای چيدن خوان نوروزی در اين دوران از همين ظروف منقش بهره می گرفتند که نوع مرغی آن هنوز در ايران مرسوم است و اين ظرفها را پر از نقل و قند و شيرينی می کردند و به عدد هفت امشاسپند که عبارتند از ارديبهشت ، خرداد ، امرداد، شهريور ، بهمن و اسپندارمذ و خود اهورمزدا بر سر خوانهای نوروزی می گذاشتند و از اين رو خوان نوروزی به نام هفت سينی نام گرفت که بعدها با حذف "ی" نسبت همان هفت سين امروزين شد

اصولا" هفت در فرهنگ و ادبيات ايران عدد مقدسی است و کاربرد آن در هفت خوان رستم ، هفت طبقه آسمان ، هفت مرحله عشق ، هفت اختر ، هفت اقليم ، و... مشهود است و در ادبيات هم آثار زيادی با هفت آغاز شده همچون هفت اورنگ و يا هفت گنج

نمادها ¤¤

آنچه بر سر خوان نوروزی گذارده می شود به غير از هفت سين آينه و شمعدان و طبعا" شمع های فروزان ، نان ، شراب ، نارنج غوطه ور در آب ، شيرينی ، سکه ، سبزی خوردن ، تخم مرغ رنگ کرده ، ماهی قرمز ، اسفند، و گلدان سمبل است. ابتدا بپردازيم به هفت سين که گفته اند شش نشانه است از برتری اهورامزدا بر اهريمن

سيب : نماد زايندگی و عشق است

سنجد : سنجد ميوه درخت کنار است که وقتی بارور می شود و عطر آن در فضا می پيچد تحريک کننده قوای احساسی انسان است و معتقدند که موجب عشق انسانها به يکديگر می شود . به همين دليل سنجد هم سمبل عشق است

سرکه : نماد صبر و شکيبايی است

سير : نماد تندرستی است پايين تر درباره اين مورد توضيح بيشتر خواهم داد

سبزه : نماد باروری و نوزايی است

سماق: درباره سماق گفته شده به رنگ خورشيد در حال طلوع است و مظهر طلوع و آغاز دوباره است

سمنو: درباره سمنو نقل قولهای مختلفی هست ولی فعلا" اجازه دهيد بيشتر مطالعه کنم

سمبل : آب سمبل روشنى دل مى‌باشد كه مظهر ايزد بانوى نيرومند آب‌ها اناهيتاى بزرگ مى‌باشد كه مقامى بسيار والا در ايزدان ايران باستان دارد. اناهيتا ايزدبانوى عشق، بارورى، آب، بركت‌بخشى و پيروزگرى است

آينه : آينه نمادی از به خويشتن نگريستن و به درون نظاره کردن است . دقيقا" آن چيزی که در لحظه سال نو توصيه شده و در آن لحظه بی همتا که گذشته و آينده به هم پيوند می خورد بايد نظری کرد به خويشتن خويش

ماهي : نماد زايش‏، تازگى ، شادابى و تکاپو است

شمع : مظهر فروغ و روشنايی است

سكه : نشان ثروت و دارندگى است

اسپند : به معناى مقدس‏ و نماد دوركننده‌ى چشم بد است.

شكر و شيرينى : براى شيرين‌كامى هميشگى افراد خانواده است

نارنج : نارنج شناور در ميان آب نماد زمين بر روى آب است. در اسطوره‌ى آفرينش‏ آمده است كه پروردگار آب را آفريد و ‏ سپس‏ عرش‏ خود را بر آن بنا نهاد

تخم‌مرغ : نماد آفرينش‏، نطفه و بارورى است

نان : نشان برکت و رونق روزی است

درباره سفره هفت سين همچنين گفته شده است که سينها نمادی از صداقت ، عدالت و انصاف ، رفتار و کردار و گفتار نيک ، کاميابی و کامياری ، پرهيزکاری و تقوا ، ادبيت و بخشش هستند

نگاه کن که چگونه طبيعت ناب در اين سفره نوروزی خلاصه شده است و آنچه در طبيعت از زيبايی ها وجود دارد مظهری در سفره هفت سين دارد . سفره هفت سين مملو از آرمانها و آرزوهای يک ملت برای بهروزی و سعادتمندی است و در واقع نه تنها يک ملت بلکه در معنای عام بشريت . چرا که اينها مفاهيمی محلی نيستند و به گذشته و حال و آينده انسان و رستگاری ابدی او وابسته اند

سفره نوروزی و سلامتی ¤¤

در طول تاريخ بشر، اقوام مختلفي ظهور و با خلق شيوه هاي گوناگون زندگي از خود، آداب و رسوم و سنتي را به ميراث گذارده اند كه بررسي، يادآوري، شناخت مفاهيم و تبليغ و ترويج جوانب مثبت آن ضمن حفظ هويت ملي مايه مباهات، سرافرازي، خودباوري و بالاخره پايداري قومي در مقابل فرهنگ بيگانه مي شود

سنن و فرهنگ ايرانيان از ريشه و قدمت خاصي برخوردار و تامل برانگيز است. يكي از اين سنن، پيام نياكان ما در زمينه هفت سين است. ايرانيان در روند تدريجي و تكاملي صدها سال از زندگي پرنشيب و فراز و پربار خويش در اول بهار كه آغاز سال نو و شكوفايي مجدد طبيعت در اين منطقه از كره زمين است، همواره با حفظ آيين شكوهمند و غرورآفرين نوروز با چيدن هفت خوراكي كه به زبان شيرين و غني پارسي با حرف «سين» شروع مي شود، در سفره هفت سين، پيام تغذيه اي سالم زيستن را سينه به سينه به نسل معاصر رسانده اند

اگر به ارزش هاي غذايي حيات بخش، اعجاز آور و حيرت انگيز خوراكي هاي تشكيل دهنده سفره هفت سين شامل: سير، سنجد، سماق، سركه، سيب، سبزي و سمنو كه تاكنون مطالب زيادي در مورد علل يا خواص آن نگاشته شده به شرح مختصر زير توجه و دقت شود، آن وقت درمي يابيم كه در بطن تك تك خوراكي هاي تشكيل دهنده هفت سين، پيام با ارزش و گرانبهايي براي حفظ سلامتي نهفته است.

مصرف سير علاوه بر ميكروب زدايي و ساير خواص متعدد، در جهت كاهش كلسترول، جلوگيري از تصلب شرائين، متعادل نگهداشتن فشار خون و حفظ سلامت بدن منجمله قلب و عروق در سراسر دنيا توصيه مي شود

مصرف سنجد در طب تغذيه علاوه بر خواص مختلف جهت درمان آرتروز توصيه مي شود

مصرف سماق همراه كباب علاوه بر خواص متعدد، جهت كاهش مضرات اوره گوشت توصيه مي شود

مصرف انواع سركه منجمله سركه انگور قرمز(كه حاوي لايكوپن است) يا سركه سيب باخواص اعجاز آور مختلف شامل: پايين آورندگي مضرات چربي مصرف شده در بدن، باز نگهدارندگي عروق و خاصيت ضدسرطاني آن به هر شكل ممكن بالاخص در ترشي ها و سالاد توصيه مي شود

كليه فرهيختگان امور تغذيه در سراسر جهان مصرف يك سيب در روز را نه تنها براي دفع سم، تقويت دستگاه گوارشي، تامين ويتامين ها و املاح لازم جهت حفظ سلامتي و شادابي توصيه مي كنند، بلكه آن را موجب بي نيازي به پزشك مي پندارند

مصرف مداوم انواع سبزي تازه جهت تامين فيبر، ويتامين ها و آنتي اكسيدان هاي لازم به دليل خاصيت ضد سرطاني و ضد بيماري قلبي آن مورد توصيه كليه متخصصان تغذيه است.

تهيه سمنو با آرد جوانه گندم كه سرشار از ويتامين ای (به عنوان آنتي اكسيدان قوي و بي اثر كننده راديكال هاي آزاد در بدن) و انواع ويتامين هاي ب است و مصرف آن ضمن تامين كالري براي حفظ جواني، سلامتي، ضدپيري و افسردگي همواره توصيه مي شود

سفره هفت سين در ميان ما ايرانيان كه نمادي از خوشبختي، شادي، خرمي ، وفور نعمت و سلامتي است در گذر زمان تغيير يافته و به تدريج مظاهر بيشتري از حيات را در خود گنجانده است

حاجی فيروز نماد کدام اسطوره است ؟

همه ما در هفته پيش از نوروز، حاجی فيروز را با آن صورت سياه و لباس های قرمز در حاليکه دايره می زند و همان ترجيع بند قديمی و هميشگی را می خواند: ارباب خودم سلام و عليکم، ارباب خودم بزبزقندی، ارباب خودم چرا نمی خندی و ... ديده ايم. همه می دانيم حاجی فيروز طلايه دار عيد نوروز است، اما اکثر ما از داستان شکل گيری اين اسطوره بی خبريم

خانم دکتر کتايون مزداپور استاد زبان های باستانی و اسطوره شناس در مصاحبه ای گفته است زنده ياد دکتر مهرداد بهار، سالها پيش حدس زده بود سياهی صورت حاجی فيروز به دليل بازگشت او از سرزمين مردگان است و اخيرا" خانم شيدا جليلوند که روی لوح اکدی فرود ايشتر به زمين کار می کرد، به نکته تازه ای پی برد که حدس دکتر بهار و ارتباط داستان بنيادين ازدواج مقدس با نوروز و حاجی فيروز را تاييد می کند

دکتر مزداپور می گويد: نوروز جشنی مربوط به پيش از آمدن آريايی ها به اين سرزمين است لااقل از دو سه هزار قبل اين جشن در ايران برگزار می شده و به احتمال زياد با آيين ازدواج مقدس مرتبط است. تصور می شده که الهه بزرگ، يعنی الهه مادر، شاه را برای شاهی انتخاب و با او ازدواج می کند

دکتر صنعتی زاده اين الهه را "ننه" يا "ننه خاتون" نام داده، معادل سومری آن "نانای" و معادل بابلی و ايرانی آن "ايشتر" و " آناهيتا" است. تا آنجا که می دانيم اين الهه خدای جنگ، آفرينندگی و باروری است

سپس دکتر مزداپور داستان اين ازدواج نمادين و اسطوره ای را که بنيادی ترين نماد نوروز است چنين شرح داد: اينانا يا ايشتر که در بين النهرين است عاشق"دوموزی" يا "تموز" می شود ( نام دوموزی در کتاب مقدس تموز است) و او را برای ازدواج انتخاب می کند

تموز يا دوموزی در اين داستان نماد شاه است. الهه يک روز هوس می کند که به زيرزمين برود. علت اين تصميم را نمی دانيم. شايد خودش الهه زيرزمين هم هست. خواهری دارد که شايد خود او باشد که در زيرزمين زندگی می کند

اينانا تمام زيورآلاتش را به همراه می برد. او بايد از هفت دروازه رد شود تا به زيرزمين برسد. خواهری که فرمانروای زيرزمين است، بسيار حسود است و به نگهبان ها دستور می دهد در در هر دروازه مقداری از جواهرات الهه را بگيرند. در آخرين طبقه نگهبان ها حتی گوشت تن الهه را هم می گيرند و فقط استخوان هايش باقی می ماند. از آن طرف روی تمام زمين باروری متوقف می شود. نه درختی سبز می شود، نه گياهی هست و نه زندگی و هيچکس نيست که برای معبد خدايان هديه بدهد و آنها که به تنگ آمده اند جلسه می کنند و وزير الهه را برای چاره جويی دعوت می کنند

الهه که پيش از سفر از اتفاق های ناگوار آن اطلاع داشته، قبلا به او وصيت کرده بود که چه بايد بکند. به پيشنهاد وزير خدايان موافقت می کنند يک نفر به جای الهه به زيرزمين برود تا او بتواند به زمين بازگردد و باروری دوباره آغاز شود. در روی زمين فقط يک نفر برای نبود الهه عزاداری نمی کرد و از نبود او رنج نمی کشيد، و او دوموزی شوهر الهه بود. به همين دليل خدايان مقرر می کنند. نيمی از سال را او و نيمه ديگر را خواهرش که "گشتی نه نه" نام دارد، به زيرزمين بروند تا الهه به روی زمين بازگردد

دوموزی را با لباس قرمز در حالی که دايره، دنبک، ساز و نی لبک دستش می دهند، به زيرزمين می فرستند. شادمانی های نوروز و حاجی فيروز برای بازگشت دوموزی از زيرزمين و آغاز دوباره باروری در روی زمين است

به گفته دکتر مزداپور با کشف اين لوح اکدی و ترجمه متن آن حدس مرحوم بهار تاييد گرديد و اسطوره حاجی فيروز رازگشايی شد

سفره هفت سین از آیین کهن

چیدن سفره هفت سین از دیرباز از مراسم جدا ناشدنی نوروز بوده که ساعتی به تحویل سال مانده ، این سفره گذاشته میشود. هفت، عددی است مقدس که نشان دهنده هفت ایزد زرتشتیان موسوم به امشاسپندان است و به همین دلیل سین های نوروزی به نام هفت سین خوانده می شوند. سفره هفت سین سفره ایست که در آن سبزه، سماق ، سیر ، سنجد ، سیب ، سمنو ، سرکه و سکه، همچنین آینه شمعدان ، شمع ، کتب آسمان ، ماهی قرمز ، تخم مرغ رنگ کرده یا تزئین شده ، کتاب شعر، گل مانند شب بو- لاله – سنبل ، کاسه آب ، نقل و نبات و شیرینی قرار میگیرد. تمامی مواردی که بر سر سفره هفت سین قرار میگیرند دارای معانی خاصی هستند که برای شروع سال نو آنرا طلب میکنیم و البته در هر منطقه معنا و تنوع این موارد متفاوت است

در هفت سین سبزه نشان رویش و سبزی ، سمنو به سبب داشتن گندم نشان برکت ، سنجد نشانی از عشق و دلداگی ، سیب میوه ای به نشان سلامت عشق و زایش، سکه های تازه ضرب شده نمادی از ثروت است، وجود چند دانه سیر نیز به نشانه دفع بیماری و یک ظرف سرکه هم عنوان برکت بر سفره نوروز ایرانیان جای داده می شود. هفت سین و نمادهای آن نشانه های از نو شدن زندگی و طبیعت هستند که در سفره جای می گیرند. تخم مرغ رنگ کرده به نیت برکت و روزی که معمولا به تعداد اعضای خانواده تهیه میشود و در برخی مناطق به معنایی نشان نژاد است و ازدیاد نسل. ماهی نماد برج حوت یا اسفند و نشان برکت و زایش و در برخی مناطق به نشانه زندگی و پایداریست ، و شیرینی به معنای شیرین کام بودن در تمام روزهای سال است. میوه ،آجیل و یک تکه نان یا مقداری برنج هم نشان از پر برکت بودن سفره دارد. گل به نیت باروری و شادابی بر سر سفره هفت سین گذاشته میشود آینه، برای رفع کدورت و یکرنگی، شمع روشن به نیت روشنایی و طول عمر اعضای خانواده که به همین دلیل اعتقاد بر این بوده که شمع هفت سین را نباید خاموش کرد و در صورت لزوم این کار باید با برگ سبز یا نقل و نبات انجام شود. اسفند هم گیاهی مقدس محسوب شده و نمادی از بوی خوش است و سرانجام آب در سفره هفت سین پاکی و پاکیزگی است و همچنین نشان آبادانی و همینطور صافی، پاکی و گشایش در کارها میباشد

برای طراحی یک سفره هفت سین با توجه به فضایی که برای آن در نظر میگیریم از حالتهای مختلف میتوان استفاده کرد که وابسته به نوع ابتکار طراح دارد در اینجا چند طرح ارائه میشود که میتوانید به سلیقه ی خود با تغییراتی که میدهید سفر هفت سین متفاوت و زیبایی داشته باشید... سفره هفت سین در گذشته زمان دستخوش تحولات بسیاری شده از جمله استفاده از طرحهای مدرن که تفاوت های عمده ای با انداختن سفره هفت سین در گذشته داشته اما نکته ی حائز اهمیت مواردیست که باید در چیدن سفره رعایت شود و آن موادیست که در سفره استفاده میشود

(سفره هفت سین برای میز گرد با ظروف سفالی یا سرامیک سنتی )¤¤

گندم ، عدس یا ماش را بعد از خیس کردن هنگامی که شروع به جوانه زدن میکند روی یک کوزه بلند که قبلا با جوراب روی آن را پوشانده ایم قرار میدهیم تا کاملا سطح آن با جوانه ها پر شود و بر روی آن شکل گرفته و رشد نمایند. حتما باید مرتب کوزه را نم دار و در جایی که کمی حرارت بالاتر از هوای نرمال اتاق باشد نگهداری شود تا سبزه ها رشد خوبی پیدا کنند

میتوانید از چند ظرف سفالی گرد که به صورت کوزه های کوچک با دهانه های گشاد هستند استفاده کنید شش عدد آن بهتر است که بلند تر از بقیه باشه که در حقیقت این شش کوزه بلندتر شش سین از هفت سین ما را تشکیل میدهند . کوزه ها را کاملا تمیز کرده و با اسپری براق کننده شفاف نیمی از آن را کیلر زده و چند ساعت در یک فضای که هوا تردد داشته باشد میگذارید تا کاملا خشک شود و بعد طرف دوم را کیلر زده و اجازه ی خشک شدن به آن میدهید

اگر از پارچه ترمه برای روی میز استفاده میکنید بهتر است که پارچه ای زرشکی یا قرمز از جنس ساتن برای کوزه ها انتخاب نمایید و پارچه ها را به صورت دایره بریده و داخل کوزه ها قرار دهید به حالتی که سر پارچه ها به صورت چین دار از کوزه ها بیرون بیاید ، لبه ی پارچه را به سلیقه خود میتوان با قیطون ، سکه های تزئینی، نوارهای باریک ساتن با رنگ نارنجی و کرم و سبز نوار دوزی نمایید حتی میتوان از پولک و منجوق و ملیله و یا سرمه برای تزئین لبه ی پارچه ها استفاده کرد. سپس پارچه را درون کوزه قرار داده و لبه های آن را با دست حالت دهید، شش سین را درون کوزه ها به ترتیب قرار میدهید

در صورتیکه کوزه ها بزرگ بوده و حجم زیادی را از لحاظ فضای درون اشغال میکند میتوان درون یک نایلون مقداری پنبه ریخت و تا دو سوم کوزه را با آن پر کرد سپس موارد را روی آن به صورتی چید که نایلون از زیر آن پیدا نباشد. کوزه هایی که کوتاه تر هستن با همین روش پر میکنیم و اسفند، برنج، تخم مرغها را در آن می چینید

یک ظرف سفالی نیمه گود را پر از آب کرده و 7 شمع که روی آب قرار میگیرند درون آن بگذارید تنگ ماهی و هفت شاخه گل لاله ظرف شیرینی و نقل را آماده کرده و حال نوبت چیدن میز می رسد. پارچه اصلی که معمولا پارچه ایست ساده که تمامی میز را تا پایین می پوشاند روی میز قرار داده و پارچه ترمه را روی آن قرار می دهیم تنگ ماهی را در وسط میز قرار میدهیم و هفت سین را با دور آن با فاصله و نزدیک به لبه های میز میچینیم به فاصله ی هر دو کوزه بلند یک کوزه کوتاه تر به نزدیک تنگ قرار میدهیم آینه را در سمت راست سفره در بالا قرار داده و کوزه سبزه را در همان سمت در پایین سفره بگذارید. گلدان گل را در سمت چپ بالا و کتاب آسمانی یا شعر را در سمت چپ پایین قرار دهید در فواصل خالی سفره ظرف نقل و شیرینی را میگذارید که بهتر است از ظروف سفالی یا سرامیک استفاده کنید ظرف شمع را نیز روبروی تنگ ماهی قرار دهید


(سفره هفت سین برای میز گرد با ظروف سفالی فانتزی) ¤¤

کوزه هایی که از وسط به دو نیم شده باشند تهیه کرده و کار را ابتدا با تمیز کردن کوزه ها و رنگ کردن آن با اسپری آغاز میکنیم بسته به رنگ مورد علاقه ی خود میتوانید کوزه ها را با اسپری رنگ کنید برای مثال در اینجا از رنگ سبز بسیار روشن براق استفاده میشود

تمامی کوزه های نیم شده را از تمام جهات به رنگ آغشته میکنیم و میگذاریم کاملا خشک شود درست به روشی که قبلا توضیح داده شد. در این روش نیاز به تورهای بسیار ظریف مانند گاز دارید. به اندازه یک سانت بیشتر از حجم بادام درسته با پوست، گازها را بریده و لبه های آن را به صورت خیلی ظریف در حدی که فقط یک سیم باریک از آن رد شود میدوزید و دور تا دور آن سیم رد میکنید. بادام ها را از انتها به یک سیم پنج سانتی با چسب حرارتی وصل کرده و در داخل گاز قرار دهید به صورتی که سیم متصل به بادامها درون گاز نباشد و با گاز دور آن را می پوشانید و لبه های آن را به واسطه سیمی که از درزی که دوختید رد شده از دو طرف به هم نزدیک کرده و حالت میدهید مانند دالبرهای ظریف. برای آنکه سیمها مشخص نباشند میتوانید سیمها را پیش از رد کردن درون گاز یا متصل کردن به بادام با اسپری به رنگ کوزه ها رنگ کنید

هفت بادام را به همین روش آماده میکنید. روی ظرف را با گاز هم رنگ کوزه به صورت یک پاپیون بزرگ با چسب مایع قوی یا چسب حرارتی وصل کرده و یک روبان که رنگ مخالف را داشته باشد در اینجا از رنگ نارنجی استفاده میشود روی آن قرار داده و از وسط میچسبانید به صورتی که دو سر آن و نوارهای دم آن آزاد باشد یک گاز هم رنگ یا سفید را به صورت دایره بریده و آماده نگه میدارید بادام ها یا گردو ها را مانند خوشه گندم یعنی یک عدد در وسط و سه عدد از سمت راست و سه عدد از سمت چپ با سیمهایی که از قبل به انتهای آنها وصل کرده اید حالت خوشه گندم داده به حالتی که سیمها دیده نشود و روی گازی که به صورت گرد بریده ایم قرار میدهیم و روی کوزه ای که تزین کرده ایم قرار میدهیم به حالتی که خوشه به صورت نیمه خوابیده به روی کوزه قرار بگیرد و مجدد یک پاپیونه با روبان درست کرده و در انتهای آن قرار دهید. سنجد و دانه های سیر و سکه را نیز از روش بادام استفاده کرده و روی کوزه قرار دهید

برای اسفند نیز میتوان کاغذ را به شکل برگهای کوچک برید روی آن را با اسپری هم رنگ کوزه رنگ کرد و اسفند ها را رنگ کرده و روی آن با چسب مایع چسباند و درست مانند بادامها با سیمی که از پشت به کاغذ با چسب وصل کرده ایم به حالت خوشه گندم شکل داده و به همان شیوه ی بادام ها روی کوزه ها بچسبانید سماق هم از همین روش برای قرار دادن به روی کوزه ها استفاده میشود

در این روش تخم مرغها را به رنگ کوزه ها رنگ کرده و روی آن را با یک گاز به صورت پاپیون و یک روبان به رنگ متصاد تزیین کنید. از سیبهای کوچک برای چیدن دور یک شمع گرد استوانه ای بلند و قطوراستفاده کرده و درون یک ظرف متوسط که با پارچه ای به رنگ کوزه ها پوشش داده شده دور ظرف میچینید وشمع را در وسط آن قرار میدهید برای آنکه سیبها کاملا به هم متصل باشند میتوانید از طرفی که به سمت شمع قرار دارند با یک سیم بلند باریک از بین سیبها رد کرده و آنها را به همان شکل دایره نگه دارید . بهتر است شمع به رنگ متضاد کوزه ها باشد با گاز و روبان به سلیقه ی خود میتوانید اطراف ظرف را تزیین نمایید

سبزه در این سفره به صورت گرد در ظرفی که وسط آن پوشش داشته باشد باید سبز شود و ظرف آن باید تقریبا بزرگ باشد درست مانند کیکی که از وسط کیک حفره ی خالی دارد ... سبزه در وسط سفره قرار میگیرد ودر وسط آن گل سنبل قرار میدهید. کوزه ها را به صورت خوابیده اطراف آن می چنید تخم مرغها را یکی در میان بین کوزه ها قرار میدهید ، آیینه در سمت چپ بالا، گلدان گل با گل شب بو در سمت راست بالا و کتاب آسمانی در سمت راست پایین به همراه شمع و تنگ ماهی در سمت چپ پایین قرار میگیرد

سفره هفت سین ساده و زیبا برای میز های کوچک با ظروف سفالی یا ¤¤
سرامیک چهارگوش

ظروف سرامیک یا سفالی چهار گوش انتخاب کرده و روی آن را از گوشه سمت چپ با یک پاپیون چهارخانه با زمینه ی قرمز و سبز تزیین میکنیم و در قسمت وسط تا پایین به سلیقه ی خود در هر ظرف یکی از مواد مانند سماق، سکه، سنجد، اسفند، برنج با چسب حرارتی یا مایع چسبانده و زیر این ظروف را پایه های پلاستیکی قرار دهید به صورتی که مانند یک تابلو قرار بگیرد این کار باعث میشود که فضای کمی را اشغال کنند.

چهار تا جام را با اسپری به رنگ سفال قهوه ای کرده و درون دو تا از آنها سرکه و سمنو را قرار دهید و دو جام دیگر را تا دو سوم با آب پر کرده و روی آن پارافین بریزید و سپس شمع روی آب در آن بگذارید. و پایه های آن را با همان روبانها که ظروف را تزیین کرده اید طراحی کنید. سبزه را در یکی از همین ظروف باید سبز کنید تا شکل میز زیبا تر باشد تخم مرغ های رنگی را نیز در ظرف خوابیده سفالی یا سرامیکی روی میز قرار میدهید و سپس به همراه تنگ کوچک ماهی که میتوانید یک سوم آن را نیز با رنگ قهوه ای از پایین رنگ کنید و به شکل دلخواه به همراه یک آینه و یکی از کتب مقدس کوچک بر روی میز بچینید

سفره هفت سین ساده و زیبا برای میزهای کوچک با سبدهای چوبی کوچک ¤¤

سبدهای یکدست کوچک تهیه کرده و داخل آن را با پوشال یا برگهای گلهای خشک کرده مانند برگ گل رز یا لاله پر کنید و از یک طرف دسته های سبد را با کنف گیس بافت شده یا طناب بپیچید تا دسته ها را کاملا بااین کار پوشش دهید میتوانید با گلهای خشک صحرایی یا میوه های کاج کوچک از یک طرف از داخل به سمت بیرون تمامی سبدها را تزیین نمایید و مواد خشک را به راحتی درون سبدها بگذارید . سرکه و سمنو را درون ظروف کوچک گذاشته و درون سبد قرار دهید و با برگهای گل یا پوشال اطراف آنرا خوب پوشش دهید. سبزه را نیز باید در ظرفی پلاستیکی به اندازه ی سبدها سبز کرده و سپس درون یکی از این سبدها قرار دهید.
برای شمع میتوانید از شمع های استوانه ای پهن در سه سایز مختلف استفاده کرد و یک چهارم شمع را با کنف به صورت دایره پوشش داد

چیدن این میزها به دلخواه صورت انجام میپذیرد و وابسته به فضاییست که مورد استفاده قرار میگیرد

نکته : فراموش نکنید که در این نوع سفره ها بهتر است از آینه های کوچک و ساده استفاده شود


سفره هفت سین برای میز چهارگوش با پایه های فرفورژه ¤¤

این سفره هم بر روی میز و هم بر روی زمین میتواند قرار بگیرد در این نوع تزیین سفره نکته ی مهم نوع پایه هاست که توجه را به خود معطوف میکند پایه ها باید دو به دو با هم یکسان باشند و بهتر است که در سایزهای مختلف قدی باشند ظروفی که بر روی پایه ها قرار میگیرند از یک طرف با گلهای مصنوعی به صورت آبشاری از دورن ظرف به سمت بیرون میتوانید تزیین کنید و مواد را درون ظروف میریزد

سفره را روی میز یا زمین پهن میکنید و یک پارچه دیگر که بهتر است ترمه باشد به صورت لوزی در وسط قرار دهید آینه بزرگی انتخاب کرده و در بالای سفره در وسط میگذارید، دو تا شمعدان بلند در دو طرف آن قرار میدهید که بهتر است اگر از فرفورژه استفاده میکنید بر روی پایه های فرفورژه باشد

به ترتیب سایز پایه ها، دو به دو در دو طرف سفره اقلامی که باید بر روی پایه ها باشند در سفره میچینید. تنگ ماهی بزرگی را انتخاب کرده و با سنگهای تزیین و یا گوش ماهی در کف تنگ آن را تزیین کنید و در وسط سفره قرار دهید. سبزه را در ظرفی سبز کنید که میان آن مانند کیک حفره دار و میان تهی باشد. آجیل را در ظرف پایه دار ریخته و پایه آنرا در وسط سبزه ها قرار دهید و در سفره بگذارید. در این سفره ها که معمولا سفره های بزرگی هستند حتما از بیش از یک گلدان گل استفاده نمایید. شیرینی و نقل را به دلخواه خود در فواصل خالی سفره قرار دهید

یک تزیین ساده ¤¤

میتوانید از جام برای سفره هفت سین خود استفاده کنید به پایه های جام با روبان گلبهی یا صورتی یک پاپیون زده یا با یک گل رز سفید مصنوعی یک گوشه از پایه را تزیین نمایید و مواد را به تفکیک درون جامها قرار دهید به دور تخم مرغ ها از رنگ روبان یا گل، گاز پیچیده و درون جام قرار دهید و در یک سفره گرد دور تنگ ماهی این جامها را بچنید و سبزه و کتاب و آینه را به همراه گلدان گل در چهار طرف سفره قرار دهید، شمع به صورت مایع در یکی از جامها به صورت تک شمع قرار میگیرد

نگهداری ماهی قرمز و رعایت نکات بهداشتی

رعایت نکات بهداشتی فردی:
با فرارسيدن عيد نوروز و براي احترام به آداب و سنن باستاني ايرانيان علاقه‌مندي مردم براي خريد آبزيان زينتي، به خصوص "ماهي قرمز" افزايش مي‌يابد كه رعايت اصول ساده بهداشتي مي‌تواند نقش مهمي در پيشگيري از بيماري‌هاي احتمالي و سلامت خانواده‌ها داشته باشد.

اولین اقدام تهیه ماهی قرمز از مراکز بهداشتی است. منظور از مراکز بهداشتی مکانهایی است که علاوه بر مسقف بودن، قابلیت شستشو و ضدعفونی کردن داشته باشند و از آب بهداشتی کافی با دما و اکسیژن مطلوب برخوردار باشند و در تمامی لوازم مورد استفاده در فروش، نگهدای و حمل و نقل رعایت بهداشت شده باشد.
از دست زدن به ماهي‌ها خودداري كنید و در صورت تماس، دست‌ها را با آب و صابون شستشو دهید. افراد حساس و داراي آلرژي بايد براي تماس با ماهي از دستكش استفاده كنند. به هنگام مشاهده علايم و عوارض پوستي در افراد خانواده حتما به پزشك مراجعه نمایید.

نحوه نگهداري ماهي قرمز:

-ظرف نگهداری
اولین موضوعی که می تواند بعنوان یک عامل مهم در عمر بیشتر ماهی موثر باشد محل زندگی آن است. ظروفی که در آنها ماهی فروخته میشود اغلب کوچک می باشد و نباید اشتباه کرد و ماهی ها را در همان ظروف کوچک نگاه داشت. ماهی ها به اکسیژن موجود در آب احتیاج دارند و این اکسیژن از طریق سطح هوایی که با آب در تماس است وارد آب می شود. هرچه سطح مقطع بالای تنگ کوچکتر باشد اکسیژن کمتری می تواند وارد آب شود. پس سعی کنید تا آنجا که ممکن است از ظروف کوچک برای نگهداری ماهی ها استفاده نکنید.

-آب
هر ماهي قرمز براي ماندگاري طولاني، حداقل به يك ليتر آب نياز دارد كه روزانه بايد تعويض شود. از آنجایی که ماهی در تمام طول عمر خود در آب می باشد لذا لازم است آبی که برای زندگی آن انتخاب می کنیم دارای شرایط مناسب زندگی باشد. معمولا" استفاده از آب شهری مشکل خاصی برای ماهی های قرمز ایجاد نمی کند. اما قبل از کنار گذاشتن آب برای ظرف ماهی، بگذارید یک دقیقه آب از شیر بیرون برود این باعث می شود برخی مواد شیمایی که احتمالا" در لوله رسوب کرده اند بیرون روند. برای اطمینان از خارج شدن موادی مانند کلر باید قبل از عوض کردن آب ماهی ها، بگذارید که آب بمدت یک شبانه روز در ظرف بماند. همچنین این عمل باعث می شود که آب دمای محیط را گرفته و تغییر آن برای ماهی ها خطری در بر نداشته باشد.
ظروف نگهداري ماهي نيز بايد به صورت دوره‌اي شسته شود و با استفاده از محلول نمك طعام ‪ ۳‬درصد يا تركيبات آمونيوم و ساير مواد مجاز، ضد عفوني شده و پس از شستن كامل مواد ضدعفوني، مورد استفاده قرار گيرند.

هرگز نباید اجازه دهید که آب ظرف ماهی ها کثیف شود، اینکار می تواند باعث بیماری، کوتاهی عمر و در نهایت مرگ آنها شود. برای تعویض آب هرگز آب را یک دفعه عوض نکنید، با آرامش کامل نیمی از آب ظرف را خالی کرده و سپس کم کم آب برداشته شده از ظرف را با آبی که از روز قبل نگه داشته اید جایگزین کنید. در هر صورت باید سعی کنید که کمترین استرس را به ماهی های کوچک منتقل کنید. شما باید در طول هفته یک یا دو بار آب ظرف ماهی ها را به اینصورت عوض کنید.
تجمع گازهاي سمي و يا استفاده از آب كلردار، موجب كوتاهي عمر يا مرگ ماهي‌ها مي‌شود


-غذا
ماهی های قرمز کوچک حیوانات بسیار سخت جانی هستند و هر چیزی را می خورند. لذا به راحتی می توانید در شرایطی که غذای مناسب در دسترس ندارید از خرده های نان، شیرینی و ... به مقدار کم بعنوان غذا به آنها بدهید. اما اگر در نگهداری آنها مبتدی هستید به شما پیشنهاد می شود از غذاهای آماده آنها که ارزان قیمت هم می باشد تهیه کنید. فقط مطمئن باشید که غذایی که تهیه میکنید مربوط به ماهی گلدفیش باشد. ماهی ها نیز مانند انسان به پروتئین، ویتامین و املاح برای رشد و زندگی نیاز دارند.
در ارتباط با غذا دادن باید دقت کنید که دادن زیاد غذا به آنها و ماندن آنها در ظرف باعث آلودگی آب شده و برای ماهی ها خطراتی به همراه خواهد داشت. سعی کنید به مقدار بسیار بسیار کم در سه نوبت غذایی همانند خودتان به آنها غذا دهید، مقدار آن باید بگونه ای باشد که اضافه غذا در آب نماند.

-دمای محیط
بهترین دما برای زندگی این ماهی ها از حدود 10 تا 25 درجه سانتیگراد می باشد. دمای محیط هرگز نباید دفعتا" تغییر کند، تغییر تدریجی و ملایم دمای محیط یا آب برای آنها قابل تحمل می باشد.

- نور
ماهی های قرمز کوچک نیز همانند سایر حیوانات یا گیاهان احتیاج به نور خورشید دارند. محل نگهداری آنها باید به گونه ای باشد که تغییر روز و شب در آن احساس شود. هرگز آنها در زیر نور آفتاب مستقیم و شدید قرار ندهید.

- سایر شرایط
ریختن شن یا ماسه کف ظرف می تواند حس بودن در منزل را برای این ماهی ها بیشتر کند. دقت کنید که بیش از دو یا سه سانتیمتر ارتفاع ماسه کف ظرف نباشد چرا که در غیر اینصورت می تواند محیط خوبی برای رشد خزه و باکتری ها باشد. همچنین باید از ماسه ایی استفاده کنید که لبه های تیز نداشته باشد تا باعث زخمی شدن ماهی ها نشود. در این رابطه هرگز از ماسه های رنگ شده استفاده نکنید.

- بررسی رفتار
حداقل روزی دو نوبت یک دقیقه ای به رفتار ماهی های خود توجه کنید. به این ترتیب می توانید حرکت های غیر معمول آنها تشخیص دهید، در صورت بروز مشکل در رفتار آنها اگر علاقمند باشید می توانید از متخصصین نگهداری ماهی برای درمان آنها مشورت بگیرید. اما مطمئن باشید اگر موارد بالا را رعایت کنید مشکل خاصی برای آنها پیش نخواهد. در صورت بروز هر نوع علايم و ناراحتي در ماهي زينتي، ماهي بيمار بايد بلافاصله از ساير ماهي‌ها جدا شود.

ابوريحان بيروني در آثار الباقيه مينويسد

که با آغاز سال جديد سالمندترين فرد خانواده به پا ميخواست و قاشقي عسل يا قطعه قندی بر دهان يکايک خانواده ميگذارد و با دادن هديه و يک برگ سبز ويا يک سکه ضرب سال که داخل يک سيب يا ليمو قرار داده شده بود ، آمدن نوروز را شادباش ميگفت . بعد تمام خانواده بپا ميخواست و نماز سپاس و تندرستي بجا مي آورده و از اهورا مزدا دير زيستن و فراخي روزی و شادکامي آرزو ميکردند ، پس از اين مراسم خانوادگي زن و مرد ، کوچک و بزرگ ، به کوی و برزن برفتند و هر که را سر راه خود ميديدند بدو آب مي پاشيدند ! گلاب پاشان هم اکنون در اصفهان و قسمتي از چين مرسوم ميباشند

لحظه تحویل سال

ايران: ساعت 21:02:13 شب - شنبه 29 اسفند 1388